Pages Menu
 

Categories Menu
Rekreacja na terenie ogrodu
Współczesne tarasy coraz częściej stanowią przedłużenie przestrzeni wypoczynkowej salonu. Jak je aranżować, by spełniały oczekiwania użytkowników? Z pewnością nie powinno w nich zabraknąć wygodnych
Jak pozbyć muszek w kuchni?
Masz problem z meszkami w kuchni? Jest dość denerwujący problem z tymi małymi szkodnikami, jak się go pozbyć? Jest kilka dobrych sposobów na to, między innymi takie jak:

Pierwszą metodą
Dawkowanie witaminy D: suplementacja witaminy D. Czym grozi niedobór witaminy D?
Witamina D jest niezbędna do funkcjonowania naszego organizmu. Niestety zimą oraz wczesną wiosną możemy mieć spore problemy z jej niedoborem.
Wszystko dla dziecka i dla mamy
Wielu młodych rodziców sięga po porady do różnych źródeł. W sytuacjach, gdzie potrzebują oni dogłębnej wiedzy, czy też porady z danego interesującego ich obszaru. Szukają różnych możliwości
Jak utrzymać zgrabną sylwetkę? 5 porad dla początkujących
Rozpoczęcie przygody ze zdrowym, aktywnym stylem życia może być wyjątkowo trudne. W końcu dla wielu z nas aktywność fizyczna jest uciążliwa i męcząca, a sama dieta
Propozycje na szybkie dania obiadowe dla dzieci.
Obiad to posiłek, który potrafi być nie lada wyzwaniem, zwłaszcza kiedy brakuje nam czasu na jego przygotowanie. W natłoku codziennych obowiązków zwykle nie ma czasu na
Zioła suszone czy świeże? Sprawdź czym się różnią
Zioła towarzyszą człowiekowi od wieków. Wykorzystywano je nie tylko podczas gotowania potraw. Wiele ziół do dziś wykazuje działania lecznicze, wspomagające naturalne procesy

Posted by on wrz 4, 2017 in Zioła lecznicze |

Kolendra siewna

Kolendra siewna (Coriandrum sativum L., 2n = 22) jest roczną rośliną olejkodajną, przyprawową i leczniczą z rodziny baldaszkowatych (Umbelliferae Juss.). Jej ojczyzną są kraje śródziemno¬
morskie. Pierwotnym ośrodkiem uprawy kolendry była, prawdo-podobnie, Azja Południowo-Zachodnia. Obecnie uprawia się ją w wielu krajach. W ZSRR kolendra stanowi głównie roślinę olej- kodajną.
Korzeń kolendry jest cienki, palowy, wrzecionowaty, łodyga wysokości 30—120 cm, naga. Dolne liście są błyszczące, ogonkowe, pojedyncze, liście wyższe siedzące, 2—3-krotnie pierzaste, o od-cinkach końcowych równowąskich i o błoniastych pochwach. Kwitnienie w czerwcu — lipcu. Zapylanie krzyżowe za pomocą pszczół i różnych muchówek. Kwiaty drobne, białe lub różowe, rzadziej kremowe lub jasnofioletowe, zebrane w złożone, 3—8- -szypułowe baldachy na długich łodygach kwiatostanowych; na końcu każdej szypuły znajduje się 5—13 kwiatów. Płatki wcześ¬nie opadają. Owocem jest rozłupnia kulista lub nieco wydłużona z wyraźnymi, falistymi żeberkami, naga. Dojrzewające owoce łat¬wo się osypują, a podczas omłotu część z nich rozpada się na 2 rozłupki. Po dojrzeniu mają przyjemny aromat (zielone pachną nieprzyjemnie — pluskwami) i słodkawokorzenny smak.
Kolendrę szeroko stosowali starożytni Egipcjanie w gospodarstwie domowym i w medycynie. Znajdowane przez archeologów wizerunki, poczynając od V dynastii, świadczą o tym, że kolendra miała duże rytualne znaczenie w darach składanych na ofiarę i w obrzędach. O uprawie kolendry świadczą i późniejsze znaleziska w Dajr al-Bahari (XXVII dynastia) i w wykopaliskach z epoki grecko-rzymskiej. W egipskiej medycynie stosowano kolendrę w chorobach wątroby i jelit. W Chinach kolendra pojawiła się w IV—V w. naszej ery. Do Rosji została przywieziona w pierwszej połowie XIX w., ale na Zakaukaziu jest starą rośliną uprawną. Znaleziono tam dziko rosnącą kolendrę w stepie i na półpusty- ni wzdłuż rzeki Araks.
Znaczenie gospodarcze i lecznicze. Owoce — zależnie od odmiany i pochodzenia — zawierają od 0,2 do 1,6% olejku eterycznego, od 16 do 28% tłuszczu, niedużą ilość alkaloidów i pektyn oraz skrobię. Olejek eteryczny można pozyskiwać na skalę przemysłową tylko z form europejskiej, zachodniochińskiej i abchaskiej; za najlepszą uważana jest kolendra rosyjska zawierająca w absolut¬nie suchych owocach do 0,8—1,6% olejku eterycznego (np. odmiany Aleksiejewskij 247, Łucz i in.).
Olejek kolendrowy używany jest do syntezy octanu linalolu, cytrału, hydroksycytronelalu i innych substancji zapachowych, stosowanych w perfumerii i kosmetyce. Tłuszcz wykorzystywany jest w technice, mydlarstwie i przemyśle tekstylnym.
Owoce kolendry służą do aromatyzacji i witaminizacji kiełbas, sera, chleba, wyrobów cukierniczych, potraw, konserw mięsnych i rybnych, marynat, solonek i likierów. Liście młodych roślin for¬my warzywnej w fazie rozetki lub początku wydawania pędu jada się w postaci sałat, a także przyprawia nimi zupy i dania mięsne.
Liście mają ostry zapach, do którego można się przyzwyczaić tylko przy częstym ich używaniu. Zawierają kw^s askorbinowy (do 140 mg%), karoten (10 mg%) i rutynę (do 145 mg%). Kolendra jest cennym środkiem przeciwszkorbutowym, a makuch — paszą dla bydła, świń, królików i drobiu.
We współczesnej medycynie owoce kolendry, razem z kwiatami kocanek piaskowych, liśćmi koniczyny i mięty, stanowią składnik herbatki żółciopędnej, a także herbatki przeczyszczającej i przeciw żylakom odbytu. Napar z owoców zalecany jest jako środek wzma-cniający apetyt, zapobiegający wzdęciom, uspokajający, wykrztuś- ny i przeciwdrgawkowy.
W lecznictwie ludowym napar z owoców kolendry stosowany jest dla poprawy apetytu, przy przeziębieniach i chorobach żołąd¬kowych, jako środek gojący rany, przeciwbólowy i antyseptyczny. Owoce sproszkowane lub napar są też używane jako środek wia- tropędny.
W medycynie tybetańskiej owoce kolendry wchodzą w skład mieszanek stosowanych w przypadkach chorób górnych odcinków przewodu pokarmowego. W weterynarii rozdrobnione owoce służą jako środek przeciwrobaczy.
Rozmnażanie i agrotechnika. Pod uprawę kolendry najlepiej na¬dają się strukturalne piaszczysto-gliniaste i gliniasto-piaszczyste czarnoziemy zasobne w próchnicę. Przedplonami są: zboża ozime, kukurydza na kiszonkę, rośliny strączkowe i wczesne okopowe. Przed orką jesienną wykonywaną na głębokość 25—27 cm stosuje się obornik i nawozy mineralne.
Kolendrę sieje się wczesną wiosną siewnikiem zbożowym lub buraczanym, po starannym przygotowaniu pola pod siew, w rzędy odległe o 45 cm, rzadziej — o 60 lub 70 cm, na głębokość 4—5 cm. Ilość wysiewu 12—15 kg na 1 ha. Na podgórzu Kaukazu Północ¬nego uprawia się czasem kolendrę jako roślinę ozimą, siejąc w koń¬cu sierpnia lub na początku września. Przed wzejściem roślin, a następnie w fazie 3—4 liści plantację bronuje się. Dobre plony zapewnia rzędowy wysiew superfosfatu (50—70 kg P2Oj na 1 ha), a na początku wydawania pędów — pogłówne nawożenie nawozem azotowym (70—100 kg N na 1 ha). W okresie wegetacji 2—3-krot- nie spulchnia się międzyrzędzia i odchwaszcza rzędy.
Zbiór przeprowadza się kombajnem dwuetapowo, wówczas gdy zbrunatnieje 40—50% baldachów. Owoce oczyszcza się i sortuje za pomocą maszyn do czyszczenia zboża, suszy na powietrzu lub w suszarni w temperaturze 35°C. Średni plon owoców wynosi 0,8—1,2 t z 1 ha, w gospodarstwach przodujących — 1,5—1,8 (i więcej) tony.