Astma alergiczna leczenie za pomocą melisy
Melisa lekarska jest ciepłolubną byliną z rodziny wargowych, rozpowszechnioną w środkowych krajach śródziemnomorskich, od Włoch po Syrię, w Iranie, Afryce Północnej, Azji Zachodniej, Ameryce Północnej i ZSRR (południe europejskiej części, Kaukaz, Azja Środkowa), uprawianą zaś w wielu krajach europejskich i w USA; w ZSRR uprawia się ją na niewielką skalę na Kaukazie, Krymie i w Azji Środkowej.
Melisa ma silnie rozgałęzione kłącze, łodygę wzniesioną, czworograniastą, rozgałęzioną, miękko owłosioną, wysokości 45—125 cm. Dolne pędy boczne są płożące. Liście ogonkowe, jajowate, grubo karbowano ząbkowane, z gruczołkami zawierającymi do 0,33% olejku eterycznego; mają przyjemny, cytrynowy zapach i z lekka ściągający, gorzkawo-korzenny smak. Kwitnienie w lipcu — sierpniu. Kwiaty zapylane obcym pyłkiem przez pszczoły. Kwiaty drobne, białe, żółtawe lub różowawe, zebrane po 3—10 w jednostronnie zwrócone nibyokółki, osadzone w pachwinach górnych liści. Owocem jest rozłupnia rozpadająca się na jajowate, zwężone ku podstawie, brązowe lub prawie czarne rozłupki; zawierają do 20% tłuszczu. Masa 1000 rozłupek 0,5—0,7 g.
Melisa jest starą rośliną uprawną Grecji i Wschodu. Awicenna cenił melisę jako środek wzmacniający i wypędzający melancholię. W europejskim i amerykańskim gospodarstwie domowym używane są liście i młode pędy ścięte przed kwitnieniem, w postaci świeżej i suszonej, jako przyprawa do sałat, zup, dziczyzny, potraw rybnych oraz grzybów; stosuje się je także do aromatyzowania herbbty, octu, likierów i napojów, przy kwaszeniu ogórków i pomidorów. W Danii dodaje się melisę do marynat mięsnych. Olejek eteryczny o silnym zapachu cytrynowym jest ceniony w perfumerii.
Liście melisy zawierają karoten (7 mg%) i kwas askorbinowy (do 150 mg%), olejek eteryczny (do 0,25%), gaibniki (ok. 5%), trójterpeny i inne.
W medycynie napar z liści melisy zalecany jest jako przeciw- skurczony i uspokajający w niektórych postaciach astmy, w neurastenii, nerwicach serca, dla poprawy apetytu i trawienia. Te-rapeutyczne właściwości melisy uwarunkowane są zawartym w niej olejkiem eterycznym o działaniu uspokajającym, garbnikami i trójterpenami.
Lecznictwo ludowe stosuje melisę przy biciu serca i bólach serca, chorobach żołądka, niektórych postaciach astmy, neurozach, niedokrwistości, nadpobudliwości płciowej i dla uregulowania menstruacji. Kompresy przykłada się w razie bólów gośćcowych, urazów i wrzodów. Liście melisy wchodzą w skład mieszanek do aromatycznych kąpieli. Za dawnych czasów na litewskiej wsi uży-wano napar z melisy i majeranku w celu wzmocnienia pamięci.
Melisę uprawia się na jednym miejscu przez 3—5 lat. Rozmnaża się z siewu do gruntu, z rozsady lub przez dzielenie roślin czy starych kłączy. Nasiona wysiewa się wczesną wiosną do zimnych inspektów (należy pamiętać, że dużą zdolnością kiełkowania odznaczają się tylko nasiona czarnej barwy). Przy rozmnażaniu przez podział wczesną wiosną lub jesienią dzieli się 3—5-letnie rośliny na części z 3—5 pączkami każda. Części roślin lub kłączy sadzi się metodą kwadratowo-gniazdową w rozstawie 40—50X70 cm. Sieje się rzędowo z międzyrzędziami szerokości 40—60 cm. Wschody przerzedza się pozostawiając je co 30 cm. Należy pamiętać, że melisa jest wymagająca zarówno co do glebowej, jak i atmosferycznej wilgotności.
Pielęgnowanie polega na spulchnianiu gleby, odchwaszczaniu i dokarmianiu roztworem nawozów. Liście i pędy ścina się 2—3 razy w sezonie (pierwszy raz na początku kwitnienia), Po każdym ścięciu pędów i liści dokarmia się rośliny. Liście suszy się w cieniu lub w suszarni w temperaturze 35°C. Surowiec, z którego ma być pozyskany olejek eteryczny, przerabia się w stanie świeżym, razem z łodygami. Plon świeżego ziela wynosi 1,5—6 t z 1 ha, wydajność suchego surowca — 0,251 z 1 tony, plon olejku eteryczne¬go 10—15 kg z 1 ha.
Najnowsze komentarze